Skip to main content

Onderzoeksrapport verkenning van gezichtsherkenning horizontale privacy

| Ruud Huijts | Opinie
Universiteit Tilburg heeft in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) het onderzoeksrapport genaamd ‘Op het eerste gezicht: een verkenning van gezichtsherkenning en privacyrisico’s horizontale relaties´ opgeleverd, waarvan een samenvatting.

Universiteit Tilburg heeft in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) het onderzoeksrapport genaamd ‘Op het eerste gezicht: een verkenning van gezichtsherkenning en privacyrisico’s horizontale relaties´ opgeleverd. Hierin staan twee vragen centraal. De antwoorden heb ik samengevat.

Vraag 1

Hoe wordt gezichtsherkenningstechnologie door Nederlandse burgers en bedrijven gebruikt en hoe kan het gebruik van gezichtsherkenningstechnologieën door burgers en bedrijven een inbreuk vormen op de privacy van de burger (nu en over vijf jaar)?

Samenvatting antwoord:

Mogelijke ontwikkelingsrichtingen van gezichtsherkenningstoepassingen binnen de horizontale relatie in de komende vijf jaar kunnen onder meer het gebruik voor de volgende doelen zijn:

  • Gemak en efficiëntie (zie voor nadere uitleg over deze onderwerpen het rapport)
  • Beveiliging en controle
  • Personalisatie en proactieve dienstverlening

Op basis van de gezichtsherkenningsontwikkelingen en de hierboven geschetste scenario’s zijn de volgende privacyrisico’s geïdentificeerd:

  • Ondoorzichtige informatieverzameling
  • Autonomie onder druk
  • Bias en fouten in gezichtsherkenning
  • Einde van anonimiteit
  • Afhankelijkheid van anderen
  • Secundair gebruik van data
  • Machtsongelijkheid en chilling effect

Vraag 2

Hoe kunnen huidige en potentiële privacy-inbreuken worden voorkomen of beperkt?

Samenvatting antwoord:

Beste practices:

  • Andere bedrijfsmodellen dan data in ruil voor (gratis) diensten: bedrijfsmodellen waarbij het verhandelen van data niet de kern is, hebben de voorkeur.
  • Privacy-by-design en privacy-by-default: In het ontwerp van het systeem wordt zoveel mogelijk ingezet op privacyvriendelijke keuzes.
  • Bedrijfswaarden: Bedrijfswaarden zoals transparantie, toestemming, eerlijkheid (fairness), en verantwoording liggen ten grondslag aan, en begrenzen, de keuzes die bedrijven maken.
  • Voorlichting: Bedrijven investeren in een goede voorlichting aan klanten en gebruikers.
  • Regulering: Bedrijven ondersteunen waar mogelijk duidelijke regulering vanuit de overheid en zijn actief in het ontwikkelen van zelfregulering.
  • Toestemming: Bedrijven kiezen voor dataverwerking op basis van toestemming, ook als dit niet wettelijk verplicht is.

Reguleringsopties:

  • Totaalverbod
  • Voorafgaande goedkeuring
  • Gediversifieerde aanpak
  • Regelgevend kader specifiek voor gezichtsherkenning
  • Controle achteraf
  • Gedragscode en certificering
  • Bewustwording
  • Gedoogbeleid

Richtinggevend voor welke reguleringsoptie kan worden gekozen, hebben de onderzoekers o.a. een tabel opgesteld waarbij vanuit verschillende benaderwijzen voor reguleringsopties rekening is gehouden met de volgende factoren: risicomijdend, risicobeperkend, kansbevorderend en kansoptimalisatie.

[Met dank aan Suzanne Hartholt voor het plakken en knippen van de tekst.]

Ruud Huijts

Ruud is mede-oprichter en voorzitter van de Vereniging Voor Biometrie & Identiteit (VVBI). Hij is als zelfstandig onafhankelijk adviseur werkzaam vanuit SAMENZICHT Consultancy. Ruud heeft zich met (de organisatie van) biometrie en identiteit beziggehouden bij o.a.  Regiopolitie Amsterdam-Amstelland, Dienst Justitiële Inrichtingen en Ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij is van mening, dat biometrie juist in het digitale tijdperk noodzakelijk is om personen betrouwbaar te herkennen zonder afbreuk aan privacy te doen. 

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.