Identiteit: wie en wat ben je?
Identiteit en biometrie
Bruikbare toepassing van biometrie ligt in het beantwoorden van de identificerende vraag “Wie ben je” en niet bij de (dis)classificerende vraag “Wat ben je”. Juist daarom houd ik zo veel van biometrie en zo weinig van politieke spelletjes, denk ik.
Automatisering en informatisering hebben nieuwe processen van persoonsherkenning geïntroduceerd. Met het intensievere gebruik van internet en smartphones worden wij ons (weer) bewust dat deugdelijke identiteiten essentieel zijn. Biometrie zal een steeds grotere rol gaan spelen om iemands identiteit betrouwbaar te bepalen. Identiteitsfraude dient immers voorkomen te worden.
Wie ben je?
De belangrijke vraag die wij ons heel erg vaak (onbewust) stellen, is wie iemand is. “Wie ben jij?” is vooral identificerend en de variatie “Ben jij …” is verifiërend. Biometrie kan in beide situaties ingezet worden. Lichaams- en/of gedragskenmerken worden dan gemeten en vergeleken met een (eerder gemeten) bekende referentiewaarde. “Ik ben Ruud Huijts” geeft voor mij elementair uitdrukking aan mijn identiteit.
Wat ben je?
Wat iemand is, vinden wij ook heel belangrijk. Al is het maar om iemand gemakkelijk een “stempel” te geven en zo te (dis)classificeren. Het antwoord op “Wat ben je?” levert informatie op die afhankelijk van de context is. Bijv. “ik ben voorzitter van de VVBI” plaatst mij in een bepaald daglicht.
Vooral dit wat-deel van identiteit zie ik als aanleiding tot zeer heftige zaken als pesten, discriminatie, godsdienstoorlogen, terrorisme, etc. Biometrie leent zich (gelukkig) nauwelijks om dit deel van identiteit te bepalen.
Welke identiteit?!
Identiteit is niet een duidelijk eenduidig begrip. Zo ben ik tegengekomen:
- administratieve identiteit
Gegevens van het bevolkingsregister, zoals iemands (burgerservice)nummer, naam, adres, woonplaats, etc. - biomedische identiteit
Bijv. iemands genetische code (DNA-profiel), vooral in gebruik bij forensisch onderzoek. - culturele identiteit
Een typering die voortkomt uit een groep, iemands cultuur, taal, afkomst etc. - digitale of elektronische identiteit
Gebruikersnaam, wachtwoord, unieke identifier, etc. voor toegang tot computersystemen; gemakkelijk online een andere identiteit aan te nemen, - fysieke identiteit
Iemands lichaamskenmerken en gedragskenmerken. Wie is het afgaande op één of meerdere van iemands fysieke kenmerken? Dit is dé wereld van de toegepaste biometrie. - genetische identiteit
Een aanduiding van iemands afkomst, familie, etc. - persoonlijke identiteit
Een typering voor zowel een interne (psychologische) component (gevoel, zijn) als een uiterlijke component (kleding, hobby’s). - seksuele identiteit
In gebruik om iemands seksuele geaardheid aan te duiden. - sociale identiteit
Tot welke groepering, staat, samenleving iemand behoort en hierna handelt.
Biometrie lijkt op relatief weinig onderdelen toepasbaar maar wel op belangrijke (“wie”). Ik vind dat je eerst moet weten wie iemand is, voordat wat iemand is gaat meespelen. Misschien een naïeve houding maar wel één waarbij ik mij goed voel.
Ruud Huijts
Ruud is mede-oprichter en voorzitter van de Vereniging Voor Biometrie & Identiteit (VVBI). Hij is als zelfstandig onafhankelijk adviseur werkzaam vanuit SAMENZICHT Consultancy. Ruud heeft zich met (de organisatie van) biometrie en identiteit beziggehouden bij o.a. Regiopolitie Amsterdam-Amstelland, Dienst Justitiële Inrichtingen en Ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij is van mening, dat biometrie juist in het digitale tijdperk noodzakelijk is om personen betrouwbaar te herkennen zonder afbreuk aan privacy te doen.